حرف مفت زدن از چه زمانی ممنوع شد؟ - وبلاگ دانشگاه

به گزارش وبلاگ دانشگاه، اصطلاح مشهور و پرکاربرد حرف مفت زدن یکی از اصطلاحات رایج در زبان فارسی است و وقتی به کار می رود که شخصی حرف های بی فایده و بی اساس می زند و یا طرف مقابل حرف های او را قبول ندارد. اما جالب است بدانید که این اصطلاح چگونه شکل گرفت و به زبان عامه مردم راه پیدا کرد. در ادامه این مطلب با داستان شکل گیری این اصطلاح همراه ما باشید.

به گزارش فرادید، تلگراف پدیده ای بود که توانست انتقال اخبار در جهان را بسیار راحت کند و مردم در کمترین زمان می توانستند اخبار مهم خود را به نقاط مختلف بفرستند. مردم ایران هم تا قبل از اختراع تلگراف و راه اندازی تلگراف خانه ها اخبار و اطلاعات مهم را با نامه و قبل تر از آن با پیک و چاپار می فرستادند.

در گذشته که وسایل ارتباطی زیادی وجود نداشت، مردم دو شهر یا دو روستا با افروختن آتش و دود یا تکات دادن پرچم اخبار مهم را به هم میرسانند. در سال 1274 و همزمان با حکومت ناصرالدین شاه قاجار اولین خط تلگراف وارد ایران شد و بین کاخ گلستان و باغ لاله زار کشیده شد.

کمپانی های روس و انگلیس که مسئول این کار بودند، کم کم خط تلگراف را در همه شهر های ایران برقرار کردند و به این ترتیب تلگراف خانه ها تاسیس شد. مردم برای تلگراف زدن باید به این تلگراف خانه ها می رفتند و پیغام خود را برای مسئول تلگراف می خوانند؛ سپس او با استفاده از دستگاه تلگراف و کلید های مختلف که هرکدام نشانه یک حرف بود، پیغام ارسالی را برای شخص موردنظر در شهر دیگر مخابره می کرد.

همزمان با افتتاح این تلگراف خانه ها مردم ایران از کارکرد دستگاه تلگراف حیرت زده شدند و فکر می کردند که چطور می گردد با استفاده از خطوط سیمی و کلید های حروف، اخبار و اطلاعات را در زمان کم از شهری به شهر دیگر فرستاد. بعضی از خرافه پرستان هم که همواره سر ناسازگاری با پدیده های مدرنی مثل تلفن، رادیو و حالا تلگراف داشتند، آغاز به شایعه پراکنی کردند و از وجود ارواح شیطانی در سیم های مخابرات خبر دادند.

آن ها به مردم هشدار می دادند که سراغ تلگراف نروند تا از شر ارواح شیطانی در امان بمانند. این شایعه موجب شد تا عده ای از سر ترس و عده ای دیگر از سر ناباوری تلگراف را جدی نگیرند و تلگراف خانه ها در ایران بی رونق باقی ماند.

در این میان، علیقلی خان مخبرالدوله که آن موقع وزیر تلگراف دولت قاجار بود، با کسب اجازه از ناصرالدین شاه و برای تشویق و آشنایی مردم به تلگراف دستور داد تا همه به مدت چند روز به صورت رایگان و بدون پرداخت هیچ پولی از تلگراف خانه استفاده نمایند و پیغام های خود را برای دوستان و اقوام خود در شهر های دیگر بفرستند.

مردم بعد از شندین این خبر به سمت تلگراف خانه ها روانه شدند و ارواح شیطانی را که در سیم ها بود، فراموش کردند. هر روز دسته ای از مردم وارد تلگراف خانه می شدند و پیغام خود را برای اقوامشان در شهر های مختلف به صورت رایگان ارسال می کردند.

به این ترتیب کاروبار تلگرافچی ها رونق گرفت و مخبرالدوله که دید به هدفش رسیده و مردم به تلگراف زدن روی آوردند، دستور داد تا روی مقوایی با خط بزرگ نوشتند: از امروز به بعد دیگر حرف مفت پذیرفته نیست و باید حق مخابره پرداخت گردد این نوشته را بر سر در همه تلگراف خانه ها نصب کردند. از آن به بعد هربار که شخصی برای تلگراف زدن به تلگراف خانه ای می رفت، متصدی تلگراف می گفت: حرف مفت نداریم

به این ترتیب عبارت مشهور حرف مفت نزن که افراد در میان نزاع و مشاجره های لفظی از آن استفاده می نمایند، میان مردم جا افتاد و بار معنایی منفی پیدا کرد که هرکس حرفش قدر و ارزشی ندارد، انگار حرف مفت زده است.