چرا احساس بی ارزش بودن می کنم؟ (4 راه چاره برای رهایی از خودکم بینی)
به گزارش وبلاگ دانشگاه، اینکه احساس بی ارزش بودن کنید به این معنی است که خود را بی اهمیت بدانید. این احساس آزاردهنده که با ناامیدی و خودسرزنشگری همراه است، اغلب یکی از علائم رایج افسردگی محسوب می گردد. اما می تواند به دلایل دیگری هم رخ دهد، مانند عزت نفس پایین، نادیده گرفته شدن، مورد سوء استفاده قرار گرفتن و آسیب های روحی.
احساس بی ارزشی می تواند به قدری شما را پریشان کند که عملکرد روزمره اتان مختل گردد. وقتی احساس می کنید نمی توانید هیچ کاری را درست انجام دهید یا هیچ یک از کوشش هایتان موثر نیست، انگیزه برای دنبال کردن اهداف را از دست می دهید. به همین علت، مهم است که راه حل مناسبی برای مقابله با این احساس پیدا کنید. در مقاله امروز وبلاگ دانشگاه مگ، درباره دلایل احساس بی ارزشی و نحوه رهایی از آن صحبت می کنیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
چه دلایلی باعث می شوند احساس بی ارزش بودن کنید؟
احساس بی ارزشی می تواند از عوامل مختلفی ناشی گردد. نحوه تربیت، تجربیات اجتماعی، رویدادهای استرس زا و مسائل سلامت روان همگی ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند. برخی از رایج ترین دلایلی که باعث می شوند با چنین احساسی دست و پنجه نرم کنید عبارتند از:
1. آسیب های دوران کودکی
این احتمال وجود دارد که تجربیات منفی دوران کودکی تاثیر طولانی مدت داشته باشند. بی توجهی به بچه ها و بدرفتاری با آن ها می تواند به احساس بی ارزشی منجر گردد. وقتی کودک مورد سوء استفاده قرار می گیرد یا دائما با انتقاد والدین و سایر اطرافیان روبه رو می گردد، ممکن است احساس ناخوشایندی در او ایجاد گردد که تا دوران بزرگسالی باقی بماند. تحقیقات نشان داده اند که آسیب های بین فردی دوران کودکی با احساس بی ارزشی در سال های بعدی زندگی مرتبط هستند.
2. مقصر دانستن خود در وقوع رویدادهای منفی
گاهی اوقات، ممکن است رویدادهای منفی را به اعمال یا ویژگی های خود نسبت دهید. افرادی که مستعد نسبت دادن رویدادهای منفی به عوامل درونی خودشان هستند، ممکن است علائم افسردگی از جمله احساس بی ارزشی را بیشتر از دیگران تجربه نمایند.
3. انتقادهای گذشته
برخی از کسانی که از سوی دیگران مورد انتقاد قرار می گیرند یا تحقیر می شوند، تجربیات ناخوشایندی دارند که باعث می گردد خود را بی اهمیت و بی ارزش بدانند.
4. ناتوانی در کنترل استرس
عامل دیگری که باعث می گردد احساس بی ارزش بودن کنید، ناتوانی برای مقابله با استرس است. استرس حاد و مزمن هر دو می توانند روی تصویری که از خودتان دارید تاثیر بگذارند. از این رو ، ممکن است پس از یک شکست جدی مانند مسائل مالی، طلاق یا از دست دادن شغل احساس بی ارزش بودن کنید.
5. ابتلا به مسائل سلامت روان
ابتلا به بیماری های روانی هم ممکن است با احساس بی ارزشی مرتبط باشند. اختلالات خلقی مانند اختلال افسردگی عمده اغلب با علائمی مانند شرم، احساس گناه، ناامیدی، و بی ارزشی تعیین می شوند.
چگونه با احساس بی ارزش بودن مقابله کنید؟
اگر احساس بی ارزشی می کنید، اقدامات عملی کوچکی وجود دارند که به شما یاری می نمایند احساس بهتری داشته باشید. در ادامه، چند نمونه از این راه حلها را معرفی می کنیم.
1. با خودتان با مهربانی صحبت کنید
افرادی که احساس بی ارزشی می نمایند اغلب درگیر افکار منفی هستند. ممکن است در ابتدا چالش برانگیز باشد، اما سعی کنید روی رفتار مهربانانه با خودتان تمرکز کنید. وقتی متوجه خودگویی منفی می شوید، در پی راه هایی باشید که بتوانید این افکار را به شیوه ی مثبت تر یا واقعی تر بیان کنید. به جای فکر کردن به اینکه از خودم متنفرم یا هرگز نمی توانم این کار را انجام دهم، بگویید من می توانم هر روز کارهای کوچکی انجام دهم تا پیشرفت کنم.
2. توجه کنید که چه زمانی احساس بی ارزشی می کنید
گاهی اوقات، این احساس منفی در پاسخ به موقعیت ها، افکار، تجربیات یا حتی افراد خاص به وجود می آید. آنالیز کنید که چه زمانی این احساس ظاهر می گردد، در هنگام وقوع آن چه اتفاقی می افتد و چه نوع افکاری ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند. این کار به شما در رهایی از نشخوار فکری که به احساس ناکافی بودن دامن می زند، یاری می نماید.
3. یک دفترچه شکرگزاری تهیه کنید
هنگامی که زندگی خود را به شکل نادرست با زندگی دیگران مقایسه می کنید، محتمل است احساس بی ارزشی کنید. به جای اینکه در این دام بیفتید که فقط به کمبودهای خود فکر کنید، یک دفترچه شکرگزاری داشته باشید و هر روز بخش کوچکی از وقت خود را صرف فکر کردن به چیزهایی کنید که قدردان وجودشان هستید. تمرکز روی ویژگی های مثبت می تواند از شما در برابر اثرات منفی مقایسه و حسادت محافظت کند.
4. برای شخص دیگری کاری انجام دهید
گاهی اوقات وقتی احساس بی ارزشی می کنید، تمرکز کردن روی چیزی غیر از خودتان ممکن است یاری نماینده باشد. تحقیقات نشان داده اند که درگیر شدن در فعالیت های اجتماعی، از جمله شرکت در فعالیت های داوطلبانه و عام المنفعه، می تواند روی شادی و بهزیستی تاثیر مثبت داشته باشد. به علاوه، این کار به شما یاری می نماید که با دیگران ارتباط برقرار کنید و احساس هدفمندی بیشتری داشته باشید.
چه زمانی باید درخواست یاری کنید؟
به یاد داشته باشید که احساس بی ارزشی می تواند نشانه مسائل سلامت روان باشد. اگر این احساس به طور مداوم وجود دارد یا زندگی روزمره را برای شما سخت نموده است، به متخصص سلامت روان مراجعه کنید. متخصص سلامت روان از شما در خصوص احساسات و سایر علائمی که تجربه می کنید سوال می پرسد. بعلاوه ممکن است از شما بخواهد که برای غربالگری علائم افسردگی یا اضطراب، یک پرسشنامه پر کنید. گاهی اوقات، ضروری است پزشک برایتان آزمایش بنویسد یا شما را معاینه کند تا مطمئن گردد که به بیماری هایی که علائمی شبیه افسردگی ایجاد می نمایند، مبتلا نیستید.
کلام پایانی
همه افراد ممکن است هر از گاهی احساس بی ارزش بودن نمایند. اما اگر این احساس برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، می تواند به یک مشکل جدی تبدیل گردد. خوشبختانه، برای اینکه احساس بهتری داشته باشید می توانید کارهای زیادی انجام دهید. علاوه بر این، یاری های حرفه ای هم در دسترس هستند، از جمله روان درمانی، دارودرمانی یا ترکیبی از این دو.
این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ دانشگاه مگ را بخوانید.
منبع: verywellmind
منبع: دیجیکالا مگ