12 علت عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه - وبلاگ دانشگاه

به گزارش وبلاگ دانشگاه، نمره های بد و عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه، بی علت نیست. ممکن است یک بار در یک امتحان شکست بخورند یا یک شب نتوانند برای یک امتحان، خوب درس بخوانند. تا اینجا اشکالی ندارد اما عملکرد ضعیفی که دائما تکرار می گردد احتمالا نشانه ای از یک مشکل بزرگ تر است. اگر شما هم با این مشکل روبرو شده اید و نمی دانید نمره های بد فرزندتان چه علتی دارد، در ادامه با خبرنگاران مگ همراه باشید تا چند علت اصلی آن را آنالیز کنیم.

اهمیت آنالیز عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه

شاید فکر کنید که نباید به بچه ها سخت گرفت تا سال های مدرسه برایشان تلخ نگذرد و خاطره های خوبی از آن داشته باشند؛ اما ضروری است بدانید که نمره های بد و عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه، مشکل نیست بلکه نشانه واضحی از یک مشکل پنهان است.

با بی اهمیتی نسبت به عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه، انگار که چشمتان را روی مسائل بزرگ تر می بندید. پس ضروری است که برای آنالیز دلایل آن وقت بگذارید تا مشکل اصلی را برطرف کنید.

12 دلیل عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه

در لیست زیر می توانید چند مورد از رایج ترین دلایل عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه را بخوانید. توصیه می گردد که به جای کوشش کردن برای بهتر کردن نمره ها به هر قیمتی، ابتدا روی مشکل اصلی تمرکز کنید و ریشه آن را پیدا کنید. دلایل زیر را در فرزند خود آنالیز کنید و سپس در پی حل مشکل باشید.

1. ناتوانی در یادگیری

یکی از مهم ترین دلایل عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه، ناتوانی در یادگیری است. حالا این ناتوانی ممکن است شناسایی شده باشد یا حتی پنهان مانده باشد. اگر دانش آموزی به دلیل این ضعف نتواند به برنامه درسی و کلاسی برسد، نتیجه واضح آن، کم شدن نمره ها است. یکی از انواع ناتوانی های یادگیری به دلیل ابتلا به ADHD است. اگر فکر می کنید فرزند شما با مشکل نقص توجه و بیش فعالی درگیر است، حتما به متخصص مربوطه مراجعه کنید تا آنالیز های لازم برای تشخیص مشکل او انجام گردد.

2. اضطراب و افسردگی

اضطراب و افسردگی به عنوان اختلالات عاطفی در نظر گرفته می شوند. هر دو اختلال، روی بخش هایی از مغز تاثیر می گذارند که با یادگیری و انگیزه در ارتباط است. اگر دانش آموزی با مشکل اضطراب و افسردگی دست و پنجه نرم می نماید، نمره های بد و عملکرد ضعیف یکی از غیر قابل اجتناب ترین نشانه های آن است. البته از قلم نیاندازید که اضطراب مزمن با اضطراب دوره ای فرق دارد. اضطراب دوره ای معمولا در دوره های خاص مثلا ایام امتحانات ایجاد می گردد و به آن اضطراب عملکرد هم می گویند.

3. حواس پرتی و عدم تمرکز

حواس پرتی ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که ADHD یکی از آن ها است. اما بیش فعالی و نقص توجه تنها دلیل حواس پرتی نیست. دلایل زیر می توانند باعث ایجاد حواس پرتی در دانش آموزان شوند.

• داشتن وظایف متعدد
• ناتوانی در اولویت بندی کارها
• اهمیت دادن به چیزهای اشتباه
• وابستگی به گوشی و تکنولوژی
• گیر افتادن در موقعیت های احساسی

4. انفعال

دانش آموز منفعل بودن به این معنی است که کنترل یا مسئولیت یادگیری خود را بر عهده نمی گیرید. این دانش آموزان از شرکت کردن در مباحث، پرسیدن سوال و درخواست یاری در صورت احتیاج اجتناب می نمایند. اغلب وقتی همه چیز بد پیش می رود و نمره های خوبی نمی گیرند، معلمان را سرزنش می نمایند و انتظار دارند هر زمان که به یاری احتیاج داشتند یاری از راه برسد. واقعیت این است که مدرسه به این شکل کار نمی نماید. دانش آموزان دوست داشته باشند یا نه، باید نقش فعالی در یادگیری خود داشته باشند و آن را برای خودشان محقق نمایند.

5. تعلل و به تعویق انداختن دائم کارها

یکی از مهم ترین دلایلی که عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه را در پی دارد، تعلل و به تعویق انداختن کارها است که در بسیاری از بچه ها و حتی بزرگسالان، رایج است. انتظار تا آخرین دقیقه برای درس خواندن، عقب انداختن نوشتن تکالیف، تعلل در اتمام پروژه ها و… همگی نشانه ای از تعلل است. نتیجه تعلل، کارهایی است که با عجله و در آخرین دقایق با کمترین دقت انجام می گردد. با توجه به علم شناختی فعلی - این یک روش تقریبا غیرممکن برای مطالعه است زیرا زمانی را برای تکرارهای فاصله دار نمی گذارد. تکرار فاصله دار تضمین می نماید که شما چیزی را به خوبی یاد گرفته اید.

6. بی نظمی

یکی از مسائل رایجی که معمولا در دانش آموزان دیده می گردد، تمایل به بی نظمی است. وقتی هیچ چیز سر جای خودش نباشد، دانش آموز نمی تواند عملکرد درستی داشته باشد. در واقع نامنظم بودن محیط، مستقیما روی آشفتگی فکر دانش آموز تاثیرگذار است.

این بی نظمی ممکن است در تمام جنبه های زندگی دانش آموز مشاهده گردد و فقط مخصوص وسایل اتاق نیست. بی نظمی در نوشتن تکالیف، بی نظمی در یادداشت کردن چیزها، بی نظمی حتی در زندگی دیجیتالی و کامپیوتر. اگر دانش آموز شما مشکل بی نظمی دارد، سعی کنید از همین سن پایین، او را به نظم و ترتیب عادت دهید چون هر چقدر سن بالاتر برود، ایجاد عادت های مثبت، سخت تر می گردد.

7. نداشتن انگیزه

انگیزه یکی از عوامل پیچیده است زیرا به احساسات و مواد شیمیایی مغز مرتبط است. اما صرف نظر از ماهیت پیچیده آن، کمبود انگیزه می تواند یکی از دلایلی باشد که دانش آموزان نمرات بدی در مدرسه می گیرند. با توجه به اینکه انگیزه بیشتر با روح و روان فرد در ارتباط است، کنترل کمتری روی آن داریم. اما گاهی اوقات در نظر گرفتن پاداش برای کودک می تواند انگیزه لازم را ایجاد کند.

8. ناتوانی در درک مطلب

یکی از بدیهی ترین دلایل عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه این است که احتمالا درک مطلب ضعیفی دارند. یعنی از ابتدا متوجه محتوای درس نمی شوند تا بتوانند به درستی آن را در امتحان یا کلاس، ارائه نمایند. برای حل این مشکل باید با معلمان دانش آموز در ارتباط باشید. آن ها معمولا در طی سال تحصیلی شناخت کافی از دانش آموز پیدا می نمایند و می توانند راهکار هایی برای این مشکل به شما پیشنهاد نمایند.

اگر فکر می کنید که آموزش های مدرسه کافی نیست یا روش آموزشی مدرسه درست نیست، شاید بتوانید از یاری معلم های خصوصی بهره ببرید.

9. عادت های نادرست برای مطالعه

یکی از مهم ترین دلایل عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه، بلد نبودن تکنیک های صحیح مطالعه است. روخوانی چند باره، تکرار کردن موارد غیرضروری و… از جمله روش های نادرست مطالعه است که مدت هاست منسوخ شده است. بچه ها باید یاد بگیرند که هر درس را چطور بخوانند و چطور یاد بگیرند. روش یادگیری هر درس، با دیگری فرق دارد. نمی توانید همان طور که تاریخ می خوانید، ریاضی را هم یاد بگیرید.

برای حل این مشکل ابتدا خودتان باید در خصوص روش ها و تکنیک های تازه مطالعه، بخوانید و تحقیق کنید و سپس این روش ها را به دانش آموز یاد بدهید. خوشبختانه این مورد یکی از مواردی است که می توانید کنترل کامل روی آن داشته باشید.

10. عوامل محرک بیرونی

گاهی اوقات مسائل دانش آموز در مدرسه، عاملی غیر از عامل تحصیلی دارد. برای نمونه تغییرات بزرگ زندگی می تواند یکی از همین عوامل تاثیرگذار باشد. عواملی که می توانند روی عملکرد دانش آموز تاثیر بگذارند ولی لزوما به شرایط تحصیلی و درسی او ارتباطی ندارند عبارت اند از:

• مورد قلدری قرار گرفتن از طرف همسالان
• تغییرات در خانه، مانند آمدن یک خواهر یا برادر تازه یا جدایی والدین
• برنامه زمانبندی سخت و شلوغ
• بلوغ
• اضطراب
• غم و اندوه
• افسردگی

این عوامل معمولا ناگهانی اتفاق نمی افتند و کم کم تاثیر خود را نشان می دهند. ممکن است نشانه های ناخوشی را در دانش آموز ببینید و حتی آن ها ممکن است خودشان را به مریضی بزنند که دلیل اصلی را پنهان نمایند و در خانه بمانند.

اگر آن ها در خانه مسائلی را تجربه می نمایند، ممکن است متوجه شوید که به نظر می رسد دیگر به پتانسیل تحصیلی خود نمی رسند. بعلاوه ممکن است در خانه بیشتر بمانند، عصبانی شوند یا نسبت به اعضای خانواده رفتاری سرکشانه داشته باشند.

خبر خوب این است که مداخله یا درمان می تواند به بهبود خلق و خو و عملکرد مدرسه دانش آموز یاری کند.

11. اضطراب اجتماعی

بعضی از بچه ها ممکن است به دلیل اضطراب اجتماعی در مدرسه مشکل داشته باشند.

بر اساس تحقیقات معتبر، با اختلال اضطراب اجتماعی، بچه ها در اطراف گروه های بزرگ یا در موقعیت های اجتماعی آنقدر مضطرب و دچار استرس می شوند که در تکالیف مدرسه یا روابط آن ها با سایر بچه ها اختلال ایجاد می نماید.

به عنوان مثال، فرزند شما ممکن است بیش از حد در خصوص ظاهر خود یا اینکه دیگران او را چگونه می بینند، نگران باشد. ممکن است از خجالت کشیدن خود وحشت داشته باشد، بنابراین ممکن است برای مثال، ارائه در کلاس برایشان مشکل باشد.

به گفته کارشناسان، اضطراب اجتماعی به طور کلی در حدود سنین 8 تا 15 سالگی آغاز می گردد و علائم آن می تواند شامل موارد زیر باشد:

• اجتناب از موقعیت های اجتماعی، مانند جشن تولد
• انزوا، مانند زمان استراحت بیش از حد در خانه
• ترس از سخنرانی در جمع
• اضطراب عملکرد که بر توانایی آن ها برای امتحان دادن بدون حمله پانیک تأثیر می گذارد
• ترس از توجه، که می تواند باعث گردد بچه ها دست خود را بلند ننمایند، حتی اگر جواب درست را بدانند

چگونه به بچه ها برای مقابله با اضطراب اجتماعی یاری کنید؟

12. اختلالات خاص یادگیری

اختلال خاص یادگیری (SLD) یک اختلال عصبی رشدی است. SLD، همانطور که از نامش پیداست، یادگیری را سخت می نماید.

اختلال یادگیری به زمانی اشاره دارد که توانایی های شناختی کودک، توانایی یادگیری او را پیش بینی می نماید؛ اما با وجود دریافت آموزش مناسب، نمرات آن ها با انتظارات، مطابقت ندارد.

اختلال یادگیری می تواند کلی باشد و بر همه زمینه ها تأثیر بگذارد یا مختص خواندن، بیان نوشتاری یا ریاضیات باشد و اضافه ممکن است در توانایی کودک برای پردازش صداها نیز اختلال ایجاد کند.

به عبارت دیگر، SLD می تواند بر نحوه دریافت و درک مطالبی که به دانش آموزان آموزش داده می گردد تأثیر بگذارد زیرا ممکن است در درک اطلاعات گفتاری یا نوشتاری مشکل داشته باشند.

سه نوع SLD وجود دارد:

• خوانش پریشی (Dyslexia): مشکل در خواندن
• اختلال ریاضی (Dyscalculia): مشکل در درک ریاضی
• اختلالات دیکته نویسی (Dysgraphia): مشکل در نوشتن

در حالی که ناتوانی های یادگیری در بچه ها نوپا ممکن است رخ دهد؛ متخصصان مراقبت های بهداشتی اغلب این شرایط را تا زمانی که بچه ها آغاز به مدرسه رفتن ننمایند، تشخیص نمی دهند.

علاوه بر این، مردم اغلب آن ها را با مسائل رفتاری اشتباه می گیرند زیرا بچه ها به سرعت از انجام تکالیف مدرسه ناامید می شوند.

بعد از یک ساعت خسته نماینده سر و کله زدن با تکالیف مدرسه، بچه های کوچک اغلب حوصله تعاملات اجتماعی در کلاس را ندارند. نتیجه آن، طغیان های رفتاری است که متوجه معلم یا دانش آموزان می گردد.

جمع بندی

عملکرد ضعیف دانش آموزان در مدرسه همواره ناشی از تنبلی و بی توجهی آن ها نیست. گاهی اوقات دلایل مهمی در پس زمینه وجود دارد و عملکرد ضعیف فقط نتیجه ای واضیح از دلایل پنهان است. شما به عنوان والدین یک دانش آموز باید نسبت به این نشانه ها حساس باشید و با یاری معلمان، کادر مدرسه و متخصصان سلامت روان، ریشه مشکل را پیدا کنید.

منابع: Psychcentral و Schoolhabits