چرا بداخلاقی پزشکان اعتبار پزشکی ایران را زیر سوال می برد؟ ، هیچ بیماری از پشت کوه نیامده است - وبلاگ دانشگاه

به گزارش وبلاگ دانشگاه، هیچ هدفی بالاتر از خدمت به دیگران نیست؛ چه در یک اتمسفر اخلاق مدارانه زندگی کنید، چه در فضایی که اعتقادی به چنین ایده هایی ندارد. واقعا شایسته نیست که از تحصیل کردگان و پزشکان خود، برخوردهایی نامناسب ببینیم و بشنویم و با تعجب، نقلش کنیم.

وبلاگ دانشگاه - عیسی محمدی: چندی پیش در فضای توئیتر، یکی از کاربران به موضوع جالبی اشاره نموده بود. او عکس مادرش را با لباس محلی لری منتشر نموده و نوشته بود که: ایشون که با لباس فاخر محلی لری رو به دوربین لبخند زیبایش را تضمین زندگی ما می نماید مادرم هست که شب گذشته جهت معاینه به متخصص مراجعه میکنه و متاسفانه با لفظ از پشت کوه آمده با وی سخن گفته میشه، این هم بماند من همراهش نبودم.

به دکتر زنگ زدم اظهار عذرخواهی کرد ولی این علت نمی گردد که هر دانشگاه رفته ای بخواهد به اصالت و فرهنگ توهین کند، چون از مادرم عذرخواهی کرد بیش از این مسئله را ادامه نمی دهم.

مادرم کسی است که در تمام طول زیستنش با وجود همه مصائب زندگی سالم و سلامت سایه اش را بر سر ما نگاه داشته و هیچکس هیچ حقی ندارد به هیچ علتی ناراحتش کند. او نماد فرهنگ و اصالت قوم لر در پهنه زاگرس است.

بد نیست بدانید که نویسنده این نظرات، خودش یکی از کادر درمان بوده و این، یعنی آن که گاهی حتی چنین برخوردهایی، اعضای خانواده کادر درمان را هم دچار خود خواهد نمود.

حوزه پزشکی در ایران، البته نسبت به چند دهه قبل، پیشرفت های حیرت انگیزی داشته است. بیراه نیست که رئیس سازمان نظام پزشکی، اشاره می نماید که دنیا باید دانش پزشکی ما را گدایی کند. شهروندان در هر کجای این دنیا که باشند، به واقع جذب تخصص و کیفیت کاری و علم و... می شوند؛ وقتی که این دانش نزد پزشکان ایرانی باشد، چرا باید آن را گدایی نکنند؟ (هرچند که حالا بماند که شاید این لفظ از سوی یک پزشک چندان جالب نباشد!)

اما یکی از ضعف های بزرگ حوزه پزشکی ما، همین برخوردهای کنترل نشده است؛ که معمولا هر شهروند ایرانی یکی، دو جین از این خاطرات برخوردهای بد را در انبان ذهنش دارد.

متأسفانه این ضعف های ارتباطی، نه تنها در برخورد با بیماران و مراجعان که حتی در شرح حال گرفتن از آن ها نیز خودش را نشان می دهد. یعنی گاهی می بینید که چند بیمار در یک اتاق هستند و هر کدام در مقابل دیگران، باید شرح حال بیماری اش را شرح بدهد؛ چیزی که با حقوق یک بیمار چندان سازگار و هماهنگ نیست.

به نظر می رسد که این امر، احتیاج به یک آسیب شناسی مهم و ضروری دارد. آیا حیف نیست که این حجم از پیشرفت های پزشکان ایرانی با چنین برخوردهایی، زیر سوال برود؟ آن هم در حالی که ما داریم درباره یکی از حرفه هایی صحبت می کنیم که صبر و تحمل و خدت به مردم در آن حرف اول و آخر را می زند.

حقیقت امر آن است که با هر منطقی حساب و کتاب کنیم، باز هم پزشکان باید به بیماران خود احترامی بیشتر بگذارند. این نباید یک رفتار شگفت انگیز باشد که ببینیم پزشکی، هم احترام زیادی برای بیمارش قائل است و هم وقت زیادی برای آن ها صرف می نماید؛ جوری که با شوق و ذوق بیاییم و برای همه تعریف کنیم. این باید یک رفتار و وظیفه عمومی در بین پزشکان ما باشد؛ که اگر خلاف آن را دیدیم تعجب کنیم.

حتی اگر در اتمسفری باشیم که اعتقادی به اخلاقیات و... نداشته باشیم، باز هم اقتضا می نماید که برای جذب بیماران بیشتر، این احترام به دیگری را در دستور کار قرار دهیم. به یاد این نقل قول و دیالوگ از فیلمی می افتم که چنین بود:

+اگه این همه چیز میدونی، چرا توی پمپ بنزین کار می کنی؟!

- اینجا یه ایستگاه خدماتیه، ما خدمات ارائه می دیم، هیچ هدف بالاتری وجود نداره.

بله، هیچ هدفی بالاتر از خدمت به دیگران نیست؛ چه در یک اتمسفر اخلاق مدارانه زندگی کنید، چه در فضایی که اعتقادی به چنین ایده هایی ندارد. واقعا شایسته نیست که از تحصیل کردگان و پزشکان خود، چنین برخوردهایی را ببینیم و بشنویم و با تعجب، نقلش کنیم.

همین چند روز پیش که طی مطلبی در وبلاگ دانشگاه، به تأثیر مهربانی پزشکان بر بیماران اشاراتی کردیم. در آن مطلب آمده بود:

مطالعات نشان می دهد ارتباط پزشک و بیمار و رضایت بیمار از مراحل درمان ممکن است بر روند و نتایج فرآیند درمان نیز تأثیرگذار باشد. البته تحقیقات هنوز در خصوص ارتباط بین رضایت از ارتباط پزشک و بیمار و تبعیت از درمان یا مراقبت از خود در بیماران مزمن وجود ندارد. اما آنالیز های زیادی در این خصوص شده که نشان می دهند مهارت های ارتباطی پزشکان گامی مؤثر در ایجاد ارتباط مؤثر بین پزشک و بیمار است.

یک مطالعه توصیفی مقطعی به منظور مشخص تأثیر قابلیت ارتباطی پزشکان بر رضایت بیماران، رضایت بیماران مراجعه کننده به 8 کلینیک تخصصی دانشگاهی را آنالیز نموده که بیماران و همراهان آن ها خاطرنشان نموده اند نحوه رفتار پرسنل درمان به ویژه پزشک معالج نه تنها باعث کاهش ترس و اضطراب آن ها می گردد؛ بلکه می تواند امید و اطمینان بیشتری را به بهبود حال بیماران ببخشد.

این مطالعه نشان داد بین رضایت بیماران و مهارت های ارتباطی پزشکان (تخصیص زمان مناسب برای ویزیت بیماران، شرح روش های تشخیص و درمان) همبستگی معناداری وجود دارد. بعلاوه مهارت های درمانی پزشکان، رفتار محبت آمیز آن ها، احترام به احساسات بیماران و معاینه دقیق بیماران به وسیله پزشک، ارتباط معنی داری با رضایت بیمار دارد.

به نظر می رسد اخلاق پزشکی در ایران، بیش از پیش باید مورد توجه قرار بگیرد و زیر پا گذاشتن آن به هیچ وجه نباید توجیه گردد. واقعا حیف است که اعتبار پزشکی ایران، با رفتارهای ارتباطی نادرست بعضی پزشکان، به باد برود؛ در حالی که به راحتی می توان آن را کنترل کرد.